Αγαπητοί φίλοι του οίνου του αγαπητού χαίρετε!
Θέλοντας να κρατήσουμε όσο περισσότερο γίνεται ανεξίτηλη την επίγευση της επίσκεψής μας στην Αλσατία, ακολουθούν οι πρώτες εντυπώσεις συνταξιδιωτών, για το γόνιμο και τόσο αρωματικό αυτό πενταήμερο που ζήσαμε!
Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους συνέβαλαν στην επιτυχία αυτού του ταξιδιού και ιδιαίτερα τον παλαιόφιλο και καταξιωμένο Αλσατόφιλο Τάκη Ταβανιώτη καθώς και την δραστήρια και πάντα αποτελεσματική Χριστιάνα Ταβανιώτη, που έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους για να περάσουμε όλοι μας μεθυστικότερα.
Θερμές ευχαριστίες επίσης και στον έμπειρο ταξιδευτή Σπύρο Τριανταφύλλου που με την άψογη διοργάνωση που μας επεφύλαξε, μας έκανε να αγαπήσουμε αθεράπευτα όλες τις εξορμήσεις του Αγαπητού.
Τέλος θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους προσωπικά για την κατανόηση που δείξατε στις απρόβλεπτες πτυχές που επιφυλάσσει οποιαδήποτε ομαδική ταξιδιωτική προσπάθεια, αλλά και για την ανταπόκρισή σας στις υψηλές οινογνωστικές προδιαγραφές των επισκέψεών μας στα οινοποιεία.
Σας εύχομαι ολόψυχα καλό καλοκαίρι!
Ο δάσκαλος, Δημήτρης Χατζηνικολάου
-------------------------------------------------------------------------------------
Αγαπητέ μας Δάσκαλε,
Η Αλσατία, ένα σχετικά άγνωστο αλλά σημαντικό πεδίο γεωγραφικά, πολιτιστικά και οινογνωστικά, άρχισε να γίνεται οικείο σε μία ομάδα ενδιαφερομένων ατόμων.
Η οικογένειά μου κι εγώ ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη προς τις συστάσεις μας και για το ενδιαφέρον δείπνο που μας προσφέρατε στο ‘Flamme & Co’ με το παραδοσιακά αλσατικό αλλά και γαστρονομικά ‘πειραγμένο’ περιεχόμενο. Ευχαριστούμε ακόμη για την ευκαιρία-αιτιολογία που μας προσφέρατε να ξαναεπισκεφθούμε την αγαπημένη μας αυτή γωνιά και τους αγαπημένους μας φίλους.
Προφανώς θα είμαστε στη διάθεση καθενός ενδιαφερομένου να συνεχίσει την εμβάθυνση στην αλσατική οινογνωσία με τις φιάλες που διαθέτουμε στην Αθήνα.
Φιλικά,
Τάκης & Χριστιάννα Ταβανιώτη
-------------------------------------------------------------------------------------
Κύριε Χατζηνικολάου καλημέρα σας,
Θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε για την εξαιρετική εκδρομή και για την υπέροχη ιδέα για Αλσατία. Περάσαμε αξέχαστα. Όλοι οι παραγωγοί ήταν εξαιρετικοί, κι ασχέτως με το άν κάποιοι μας κέρδισαν περισσότερο, όλοι μας υποδέχθηκαν πολύ ζεστά.
Ευχόμαστε να είσαστε πάντα γερός, να έχετε αυτή την αστείρευτη όρεξη για νέες περιπέτειες, για να μπορούμε κι εμείς να σας απολαμβάνουμε.
Καλό καλοκαίρι, Όλγα Αντωνιάδου και Νίκος Παπαστεργίου
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Από την πλευρά μου ένα μικρό σχόλιο, μιας και είμαι πρωτάκι.
Με ενθουσίασε το πάθος και η αγάπη αυτών των ανθρώπων για το κρασί και για την περιοχή τους, το πάθος τους για την οινοποιία, ο καθένας με το δικό του ύφος και τη δική του πινελιά αλλά όλοι με σεβασμό στην παράδοση τους και στην προσπάθεια που καταβάλει ο κάθε συνάδελφός τους. Νομίζω ότι είναι μοναδικά χαρακτηριστικά που τους κάνουν ιδιαιτέρως επιτυχημένους.
Μαρία Κουκάκη.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Καλημέρα Δάσκαλε,
Αναπολούμε ήδη τις όμορφες στιγμές που περάσαμε στην καταπράσινη Αλσατία. Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες καταγράφοντας κάθε μας μέρα και κάθε γευστική δοκιμή, εχει ήδη γίνει από άλλους συνταξιδιώτες.
Αυτό που με εντυπωσίασε και που πραγματικά θαύμασα είναι η αγάπη των ανθρώπων που μας υποδέχτηκαν για τον τόπο τους, την ιστορία τους, για αυτά που κληρονόμησαν απο τους παππούδες τους και που με πολλή αγάπη θα περάσουν στις επόμενες γενιές. Ζήλεψα την ψυχή και το πάθος τους γι' αυτό που κάνουν.
Με συγκίνησαν όλοι οι παραγωγοί που γνωρίσαμε αλλά κρατάω πολύτιμη ανάμνηση το βλέμμα του Phillipe Blanck την ώρα που αντίκρισε την αγιογραφία του Ιωάννη. Νοιώθω πολλή χαρά που μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω αυτόν τον φιλέλληνα. Ο τρόπος που μας φιλοξένησε ήταν μοναδικός!!!
Εύχομαι καλό καλοκαίρι και ευχαριστούμε για τις αναμνήσεις!!!!
Νατάσσα Τζανίδη
----------------------------------------------------------------------------
ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΝΙΚΗ ΑΛΣΑΤΙΑ (Ιούλιος 2016)
Πανέμορφη περιοχή με εξαιρετικά λευκά κρασιά και υψηλού επιπέδου αμπελουργία-οινοποίηση .
Eguisheim. Το πρώτο όμορφο Αλσατικό χωριό που είδαμε. Emile Beyer. Οινοποιός με εμφάνιση ηλιοκαμένου αγρότη αλλά με λόγο καλλιεργημένου ανθρώπου (η συνήθης εικόνα των οινοποιών που συναντήσαμε). Όλα τα κρασιά που δοκιμάσαμε από καλά και πάνω. Εξαιρετικά: το Riesling 1997 από το Grand Cru Pfersigberg, το Gewürztraminer 2011 από το ίδιο αμπελοτόπι και φυσικά το Vendage Tardive Gewürztraminer 1997 και πάλι από το Pfersigberg. Την πολυπλοκότητα στο στόμα του τελευταίου δυσκολεύτηκα πολύ να την καταγράψω στις σημειώσεις μου (συνδυασμός εσπεριδοειδών, πυρηνόκαρπων και τροπικών φρούτων μέσα σε ένα κυρίαρχο υπόβαθρο ρόδου και μελιού). Και για τα δυο κρασιά του 1997, η πολυπλοκότητα, η ένταση, η ισορροπία και η διάρκεια, υπερθετικού βαθμού.
Ημέρα Paul Blanck. Kientzheim. Η φιλοξενία που μας προσέφερε, αρχοντική! Περπάτημα στους αμπελώνες του χωριού με ουσιαστική αμπελουργικά – αλλά όχι μόνο - επικεντρωμένη συζήτηση. Διαδρομή ανάμεσα στα Lieux-Dits (προσεχώς premier crus) Altenbourg και Grafreben για να φτάσουμε μετά από 1 ½ ώρα περίπου σε ένα υπέροχο ξέφωτο του Grand Cru Schlossberg με το (επίσης Lieux-Dit) αμπελοτόπι Patergarten και τα χωριά Kientzheimκαι Kaysersberg (από τα πιο όμορφα που συναντήσαμε, όπου και φάγαμε το βράδυ), να απλώνονται κάτω από τα πόδια μας. Ένα πλούσιο σε φαγητό, κρασί, γενναιόδωρη φιλοξενία και διάλογο picnic σε ένα εξαιρετικά όμορφο τόπο. Οι επισημάνσεις του Blanck για τη σχέση των χαρακτηριστικών των αμπελοτοπιών (σύσταση εδάφους, κλίση, προσανατολισμός, καθημερινή έκθεση στον ήλιο, κ.λπ.) και παραγόμενου σταφυλιού και οίνου, επαληθεύτηκαν στη συνέχεια της επίσκεψης μας στην Αλσατία. Η διαφορά στα χαρακτηριστικά του Riesling (ιδιαίτερα όσον αφορά την οξύτητα, το σώμα αλλά και την ένταση του φρούτου) φάνηκε αμέσως μετά σε ότι δοκιμάσαμε από το κατ εξοχήν γρανιτικό Schlossberg σε σύγκριση με το προσχωματικό Patergarten. Και εδώ τα δυο κορυφαία κρασιά που δοκιμάσαμε ήταν το εξαιρετικό Selection de Grains Nobles, Riesling 2011 από το Grand Cru Furstentum (με εμφανή-καθαρά χαρακτηριστικά βοτρύτη, απαράμιλλη πολυπλοκότητα που πήγαζε από ένα συνδυασμό εσπεριδοειδών, τροπικών φρούτων και μεταλλικότητας και τόση οξύτητα που ισορροπούσε απόλυτα τα υψηλότατα επίπεδα υπολειπόμενων σακχάρων) και το, μόλις μια σκάλα πιο κάτω σε ένταση, ισορροπία, πολυπλοκότητα και διάρκεια επίγευσης αλλά επίσης εξαιρετικό Vendage Tardive Gewürztraminer από το ίδιο Grand Cru αμπελοτόπι της ίδιας χρονιάς. Εξαιρετικά επίσης τα δυο “φρέσκα”Riesling του 2014 τόσο από το Schlossberg όσο και από το Patergarten με το πρώτο αυστηρό, με κοφτερή οξύτητα και μέτριο σώμα και το δεύτερο πιο φρουτώδες με καλύτερα ισορροπημένη με το φρούτο οξύτητα και πιο γεμάτο σώμα από το πρώτο. Το πρώτο θα το άφηνα για να το πιώ μετά από 5-10 χρόνια. Το δεύτερο έτοιμο να το πιείς και τώρα. Επίσης εξαιρετικά τα PinotGris από το Wineck-Schlossberg του 2009 (μέλι, εσπεριδοειδή, αποξηραμένα φρούτα, ισορροπημένη οξύτητα και μεταλλικότητα) καθώς και το Gewürztraminer από το Furstentum με τα εκρηκτικά του, αλλά ισορροπημένα, αρώματα στη μύτη και το στόμα.
Περιοχή Wihr-au-Val, οινοποιείο Schoenheitz. Παρουσίαση από τον γιο της οικογένειας που έμαθε την τέχνη στο Chateauneuf- du-Pape ενώ ο πατέρας του στη Βουργουνδία. Πολύ καλό και value for money (7.5 Euros) το Pinot Blanc Val Saint Gregoire 2015 καθώς και το Riesling Herrenreben 2011.
Dopf Au Moulin. Οινοποιείο και αμπελώνας στο πανέμορφο χωριό Riquerwihr. Ο επικοινωνιακό-τατος συν-ιδιοκτήτης της οικογένειας (που έχει, σύμφωνα με δήλωση του, «την καρδιά στο αριστερό μέρος του θώρακα και το πορτοφόλι στο δεξί») μας έκανε μια εντυπωσιακή παρουσίαση, αρχικά του Grand Cru Schoenenbourg και κατόπιν των κρασιών τους μέσα στην πολυτελή αίθουσα του οινοποιείου. Σχεδόν το ¼ της παραγωγής του συγκεκριμένου οινοποιείου είναι Cremant d’ Alcase. Πολύ καλά και σίγουρα value for money (όπως αρκετά Cremant d’ Alcase που δοκιμάσαμε στην Αλσατία, γεγονός που δικαιολογεί την αγορά τους αλλά και τον όγκο παραγωγής που ακολουθεί αυτήν της Champagne) τα Blanc de Noirs Brut 2012 (11,8 euros) και Chardonnay Brut sans soufre ajoute 2012 (14,9 euros). Καλό καθημερινό κρασί το Pinot Blanc 2014 και πολύ καλό το Pinot Gris 2012. Εξαιρετικά τα κρασιά από τα Grand Cru (τόσο από το Schoenenbourg όσο και από το Sporen). Τα Riesling 2012 και 2008 Schoenenbourg διακρίνονταν για το έντονο φρούτο στη μύτη και την μεταλλικότητα στο στόμα, το πρώτο και για το χυμώδες σώμα, την πολυπλοκότητα (εσπεριδοειδή, πυρηνόκαρπα και τροπικά φρούτα, μεταλλικότητα) και την ισορροπημένη με το φρούτο οξύτητα του το δεύτερο. Έκρηξη αρωματική τόσο στη μύτη όσο και το στόμα (μέλι, εσπεριδοειδή, ρόδο) στο Gewürztraminer 2012 από το Sporen και επίσης εξαιρετικό το Pinot Gris 2011 από το Schoenenbourg. Κορύφωση με το σπάνιο Vendage Tardive Riesling του 1998 (με χειρόγραφη ετικέτα). Δεκαοκτώ χρόνια μετά την παραγωγή του, φρέσκο, με υψηλότατη αρωματική πολυπλοκότητα και οξύτητα που του έδινε φρεσκάδα, νεύρο και δυνατότητα περαιτέρω παλαίωσης. Το ίδιο, με πιο γλυκιά αρωματική παλέτα αλλά και ιδιαίτερα υψηλή ένταση το Selection de Grains Nobles Gewürztraminer του 2008. Το προηγούμενο Selection de Grains Nobles είχε παραχθεί από το ίδιο οινοποιείο 6 χρόνια πριν.
Μετά το «πολυτελές» Dopf Au Moulin στο περίπου «garagistes-style” Domaine Michel Fonne. Προσπάθεια να μη παρασυρθώ από το «μη-επικοινωνιακό» style του συμπαθέστατου οινοποιού και να επικεντρωθώ στα κρασιά του. Ότι προέρχονταν από τα Grand Cru Mambourg και Marckrain, πολύ καλά και εξαιρετικά. Ιδιαίτερα το Riesling του 2012 από το Mambourg. Υψηλή αλλά εξισορροπημένη με το φρούτο οξύτητα, ένταση και διάρκεια επίγευσης.
Τρίτη. Το πρωί στο «ευρωπαϊκό» Στρασβούργο. Ο Καθεδρικός του κόσμημα. Κατά την επιστροφή προς Κολμάρ, στάση στο Bergheim και το οινοποιείο Gustave Lorentz. Το μεγαλύτερο, πιο σύγχρονο και πιο παραγωγικό απ όσα είδαμε. Παρά τον μεγάλο όγκο παραγωγής (1.800.000 φιάλες / χρόνο) και τη διεθνή του φήμη, η ποιότητα των κρασιών του πολύ υψηλή. Εξαιρετικά – στις σημειώσεις μου – τα: Gewürztraminer 2010 από το Grand Cru Altenberg, Pinot Gris “Schofweg” 2013 organic, Riesling 2005 από το Grand Crus Kanzlerberg. Πραγματικά εκπλήσσεσαι από την ποιότητα των προϊόντων ενός τόσο μεγάλου παραγωγού!
Τελευταίο της ημέρας. Περιοχή Chatenois. Domaine Bernhard & Reibel. Η εικόνα των αμπελώνων που ντύνουν τις πλαγιές των Βοσγίων μέχρι να αρχίσει το δάσος, υπέροχη. Μια «σιδηρά κυρία»-μαμά και ο γιός της, πρόεδρος των ανεξάρτητων παραγωγών της Αλσατίας. Κρασιά πολύ καλά. Εξαιρετικά αυτά από τον αμπελώνα του Επισκόπου (Bischofs Weingarten) από Riesling και Pinot Gris. Έκπληξη, η τυφλή γευσιγνωσία ενός «λευκού» με πικάντικα μπαχάρια στη μύτη και το στόμα που τελικά ήταν Blanc de Noir (still wine) από Pinot Noir. Υποθέσαμε διάφορα με τον κ. Ταβανιώτη να το βρίσκει στο τέλος.
Last but not least οινοποιείο. Domaines Schlumberger στο Guebwiller. Οινοποιείο-έπαυλη με ένα θαυμάσιο κελάρι-αίθουσα οινογευσίας. Τέσσερα Grand Crus στο νότο της Αλσατίας, τα δυο σε πλαγιές με μεγάλη κλίση (500) και τα μοναδικά, από όσα είδαμε με αμμώδη εδάφη σε συνδυασμό με άργιλο, ασβεστόλιθο αλλά και ηφαιστιογενή πετρώματα. Αποδόσεις στον τρύγο χαμηλές. Από τα έξη κρασιά που δοκιμάσαμε, τα τρία εξαιρετικά (Gewürztraminer 2011 Vintage Tardive, Pinot Gris Grand Cru Spiegel 2012, Riesling 2001 από Grand Cru – δεν σημείωσα πιο..). Πολύ καλά το Pinot Blanc Les Princes Abbes 2013, το Riesling Grand Cru Saering 2012, και το Gewürztraminer Les Princes Abbes 2013. Τα κρασιά του συγκεκριμένου οινοποιείου μας άρεσαν ιδιαίτερα. Όλη η γκάμα, από τα «καθημερινά» έως τα «εξαιρετικά».
Ολοκληρώνοντας, ορισμένες γενικότερες παρατηρήσεις για την οινική Αλσατία:
• Όλοι οι άνθρωποι του κρασιού που συζητήσαμε, τόνιζαν την προσήλωση τους προς μια προσανατολισμένη στην ανάδειξη του terroir αμπελουργία-οινοποίηση.
• Το Riesling θεωρείται από τους ίδιους η εμβληματική-υψηλότερη σε ποιότητα ποικιλία απ όσες καλλιεργούν-οινοποιούν. Προσωπικά σχημάτισα την εντύπωση ότι η υπεροχή τους βρίσκεται στον τρόπο που χειρίζονται το Pinot Gris, το Gewurztraminer και το Pinot Blanc. Αυτές τις τρεις ποικιλίες τις οινοποιούν μοναδικά. Καλύτερα από οπουδήποτε αλλού. Αντίθετα, εξαιρετικά Riesling βρίσκεις και αλλού και κυρίως στους γείτονες τους Γερμανούς και Αυστριακούς.
• Όσον αφορά την οινοποίηση του Riesling. Όσα δοκιμάσαμε είχαν μια οξύτητα εξαιρετικά υψηλή (λεμόνι) που δεν εξισορροπούσε καλά με το φρούτο όταν ήταν φρέσκα. Δεν ξέρω αν οφείλονταν στη σύσταση των εδαφών, σε αποφάσεις οινοποίησης (σχεδόν κανένας δεν κάνει μηλο-γαλακτική ζύμωση στα λευκά) ή σε άλλους λόγους. Αποτέλεσμα, ενώ όσα Riesling 5-10 χρόνων ήπιαμε ήταν εξαιρετικά, αυτά της διετίας-τριετίας έχαναν σε ισορροπία λόγω αυτού του χαρακτηριστικού. Εξαίρεση στη παραπάνω παρατήρηση, λίγοι οινοποιοί όπως ο Blanck.
Καταλήγοντας, η Αλσατία είναι μια οινική περιοχή που αξίζει να πας (και να ξαναπάς). Ειδικά αν έχεις ανθρώπους σαν τον κύριο Χατζηνικολάου, τον κύριο Ταβανιώτη και τον κύριο Blanck να σε καθοδηγούν. Επίσης είναι μια περιοχή τα κρασιά της οποίας πρέπει οπωσδήποτε να βρίσκονται στη συλλογή των ανθρώπων που αγαπούν το κρασί.
Γιώργος Τσιρπανλής, Αθήνα, 8/7/2016
---------------------------------------------------------------------------------
Από την μικρή μου οινική εμπειρία, έχω μόνο τις παρακάτω παρατηρήσεις να κάνω:
- Μ’ εντυπωσίασε το Chardonnay Brut sans soufre ajoute 2012 - Dopf Au Moulin. Είναι η 1η φορά που δοκιμάζω κρασί χωρίς θειώδη και μου άφησε πολύ θετικές εντυπώσεις. Δυστυχώς, δεν είχαμε κάποιο άλλο Chardonnay δίπλα του για να γίνει μια άμεση σύγκριση, και οι μνήμες μου στο κρασί είναι ακόμα μικρές ώστε να πραγματοποιήσω την σύγκριση μόνος μου.
- Σε όλα τα οινοποιεία μας υποδέχτηκαν οι ιδιοκτήτες τους, ενώ στις δύο περιπτώσεις που μας υποδέχτηκαν τρίτοι, ήταν οι export manager των παραγωγών, συνεπώς οι πιο κατάλληλοι για την ενημέρωση. Η προσέγγιση όλων πολύ φιλική, το ενδιαφέρον τους για εμάς πολύ έντονο, η σχέση μεταξύ μας διαδραστική. Εκτός από τα τυπικά, μοιραστήκαν μαζί μας και στιγμές της καθημερινότητάς τους, της ζωής τους, τους προβληματισμούς τους. Γνωρίσαμε ανθρώπους θρύλους της περιοχής, απογόνους παραδοσιακών «οινό – οικογενειών» και μάθαμε πολύ ενδιαφέροντα ιστορικά και οινικά στοιχεία, τόσο για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, όσο και για το προϊόν τους.
Σπύρος Τριανταφύλλου
